Półpasiec to zaburzenie skórne powodowane przez wirus VZV – ten sam, jaki jest dostępny za ospę wietrzną, jedną z najpopularniejszych chorób wieku przedszkolnego. Jest bardzo zaraźliwy, dlatego kontakt z osobami cierpiącymi na półpasiec powinien zostać zredukowany do minimum. Które są przyczyny półpaśca?
Półpasiec – przyczyny
Odpowiedzialny za wystąpienie półpaśca wirus VZV (Varicella zoster), atakując nasz organizm po raz pierwszy, staje się przyczyną ospy wietrznej. Początkowo, po wejściu do naszego ciała wirus półpaśca, zaczyna namnażać się na błonie śluzowej nosa i gardła, po czym półpaścem zainfekowane zostają limfocyty T, które znajdują się w tkankach migdałków. W sytuacji, kiedy nasz układ immunologiczny nie jest w stanie unieszkodliwić niebezpiecznych mikrobów, następuje wzrost ospy. Na skórze pacjenta pojawiają się wówczas pęcherze wypełnione płynem surowiczym. Schorzenie najczęściej pojawia się u dzieci, chociaż w końcach o klimacie tropikalnym zapada na nie często młodzież, a też dorośli. Ospa wietrzna rzadko pojawia się powtórnie, a może przydać się do zaistnienia półpaśca. Dlaczego tak się dzieje?
Półpasiec – objawy
Otóż, u osoby, która przeszła ospę, wirus półpaśca ma w stan uśpienia, migrując wcześniej do zwojów nerwowych w celach układu nerwowego. Tam półpasiec oczekuje na pojawienie się dogodnych warunków do ponownej aktywacji. Rozwojowi półpaśca sprzyja znaczny spadek odporności, związany przede każdym z ekspozycją na stres, przeziębieniem, a nawet zmianą sfer czasowych. Na wystąpienie półpaśca są narażone także osoby, które są za sobą leczenie immunosupresyjne – np. po chemioterapii czy przeszczepie, jak i zaburzenia połączone z upośledzeniem systemu odpornościowego (np. AIDS). Warto dodać, że ryzyko wystąpienia półpaśca zwiększa się wraz z wiekiem – zaobserwowano, że objawy półpasiec najczęściej pojawiają się u osób, które przekroczyły 50 rok życia. Na skórze pacjenta na półpasiec ponownie pojawiają się zmiany chorobowe. Objawy półpaśca są bardzo kluczowe, występują bowiem tylko po jednej stronie ciała, składając się w taki sam sposób, jak włókna nerwowe. Półpasiec u dzieci występuje niezwykle rzadko. W wypadku dziecka półpasiec występuje 10 razy rzadziej niż u dorosłych. Zakażenie półpaścem u dziecka występuje zazwyczaj u dzieci, które przeszły ospę czy mają osłabioną odporność. W wypadku dzieci półpasiec daje takie same objawy, jak u dorosłych. Jednak należy pamiętać, że nasilenie objawów półpaśca jest rzeczą bardzo indywidualną. Wystąpienie objawów półpaśca poprzedza często świąd skóry, uczucie palenia czy łaskotania skóry, która przy okazji zakażenia półpaścem staje się bardzo podatna. W newralgicznym miejscu wystąpienia objawów półpaśca pojawia się wysypka, która z czasem zmienia się w pęcherze o żółtej lub krwistej barwie. Jeśli mamy wątpliwości, i nie możemy się dostać do lekarza, możemy odnaleźć w budowy zdjęcia półpaśca i porównać je z naszymi zmianami. Zmiany połączone z półpaścem utrzymują się przez 2–3 tygodnie. Podobnie jak ospa wietrzna, półpasiec najczęściej atakuje jednorazowo. Nawracające epizody zakażenia półpaścem powinny obudzić nasz niepokój. Jest bowiem podejrzenie, że półpasiec może mieć związek z uczącą się chorobą nowotworową, a w takich rzeczach jest polecana konsultacja onkologiczna. Wirus półpaśca rozprzestrzenia się drogą kropelkową i powietrzną, dlatego jeśli wiadomo, że przyczyną naszych dolegliwości pacjenta jest półpasiec powinien zdecydowanie ograniczyć kontakt z osobami zdrowymi. O zakażenie półpaścem najłatwiej przez styczność z wypełniającym pęcherze skórne płynem, chociaż szkodliwe jest nawet dotykanie przedmiotów należących do osoby mającej na półpasiec. Jeśli mamy wątpliwości czy doskwiera nam półpasiec, a nie mamy nadziei udać się do lekarza, warto zobaczyć zdjęcia półpaśca w internecie. Nie działa tutaj o diagnostykę, a dzięki zdjęciom półpaśca będziemy wiedzieć czy zmiany na własnej skórze powinny nas zaniepokoić.
Półpasiec – leczenie
Rozpoznanie półpaśca odbywa się w oparciu o wywiad medyczny i wizualną ocenę skóry. Jeżeli diagnoza półpaśca nie jest taka, to jest pobrany wycinek pęcherza, który następnie jest badany mikroskopowo. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, to jest pobierany dodatkowo roztwór z pęcherza. Jak dotychczas nie udało się opracować leku, który mógłby zostać zastosowany w przyczynowym leczeniu półpaśca. W leczeniu półpaśca możliwe jest jedynie zażywanie leków zmniejszających nasilenie towarzyszących półpaścowi objawów. Skróceniu czasu trwania półpaśca mogą przysłużyć się środki o wartościach antywirusowych – jeżeli zostaną one dane w krótkim czasie po wystąpieniu pierwszych objawów półpaśca, to mogą znacznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań półpaśca. W razie konieczności w okresie leczenie półpaśca lekarz zalecić może stosowanie leków znieczulających i przeciwzapalnych, zawierających np. ibuprofen. W bardzo zaawansowanych przypadkach półpaśca są stosowane dostępne na receptę leki niesteroidowe. Natomiast opuchliznę związaną z półpaścem pomogą zredukować kortykosteroidy.